مدلسازی آثار تغییر پوشش زمین بر کیفیت زیستگاه در سرزمین جنگلی سرولات و جواهردشت

تنوعزیستی، بهعنوان یک خدمت اکوسیستمی پشتیبان حیات، بهدلیل تبدیل و تخریب زمین در پاسخ به نیازهای فزاینده انسان به انواع توسعه، در حال کاهش است. اگرچه، پیشبینی چگونگی تغییر بر کیفیت زیستگاه در اثر تغییر در پوشش/ کاربری زمین، یک نیاز ضروری در مواجهه با چنین چالشی است، اما انجام این کار در بسیاری از موارد به دلیل فقدان روشهای متناسب و دادههای مکاندار فضایی، با مشکلاتی مواجه میشود. در این مقاله، با کاربست دو مدل فضایی: سناریوساز و تنوعزیستی، از مجموعه مدلهای یکپارچه ارزشیابی اقتصادی خدمات اکوسیستمی ) (InVESTو تلفیق نتایج اجرای آنها، با در نظر گرفتن الگوی فعلی توزیع فضایی انواع پوشش/ کاربری زمین، آثار تغییرات آنها بر کیفیت زیستگاه بهعنوان یک شاخص برای تنوعزیستی، در سرزمین جنگلی سرولات و جواهردشت مورد پیشبینی قرار گرفت. در این راستا پس از تعیین کمیتهای تغییر انواع پوشش/کاربری زمین بر اساس سناریوی پیشبینی، درجه تخریب سرزمین و کیفیت زیستگاه در شرایط جاری و آتی مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که تغییرات در خارج از منطقه حفاظتشده، بهعنوان منابع جدید تهدیدات و محرکههای بیرونی تغییر، بر کیفیت زیستگاه در درون منطقه اثر سوء خواهد داشت. از آن جا که، خدمات اکوسیستمی پشتیبان حیات و بهطور خاص تنوعزیستی، اغلب در برنامهریزی سرزمین به دلیل ماهیت پیچیده نظامهای طبیعی و سختی کار تحلیل آن مورد چشمپوشی قرار میگیرد. خروجیهای مدلهای ذکرشده که بهصورت نقشههای مکاندار فضایی و با کمیتهای معین برای هر یک از متغیرهای دخیل در کار ارزیابی میباشند، میتواند بهصورت مؤثری به درک شفاف الگویهای توزیع کیفیت زیستگاه و بهتبع آن تنوعزیستی کمک نماید و منجر به تصمیمگیری سازگار با شرایط طبیعی در سطح سرزمین شود.